Afgeleid? Zo krijg je je concentratie terug.

Herken je dit?

Je begint ergens aan – een taak, een gesprek, een boek – en nog geen vijf minuten later ben je alweer met iets anders bezig. Je scrolt, denkt aan je boodschappenlijst of raakt verstrikt in je inbox of Insta. Je ogen waren gericht op een scherm, maar je hoofd zat ergens anders.

Concentratie lijkt vanzelfsprekend, tot je merkt dat het ineens verdwijnt.

Maar wat is concentratie eigenlijk?

Simpel gezegd: het is je brein dat kiest om zich op één ding te focussen. Of dat nou de afwas is of een complex rapport. Terwijl jij bezig bent, filteren je hersenen continu wat wel en niet belangrijk is. Ze bepalen: “Hier richt ik me op – de rest negeer ik.”

Waarom je hoofd zo snel afdwaalt (en dat niet jouw schuld is)

Je brein staat de hele dag aan. Geluiden, meldingen, gedachtes, beeldschermen… Het krijgt non-stop prikkels te verwerken. Om daar niet gek van te worden, heb je een soort intern filter: concentratie. Dat filter bepaalt waar jij je op richt – en wat je negeert.

Maar dat filter is niet onuitputtelijk.

Stress, vermoeidheid, honger of simpelweg te veel afleiding maken het zwakker. Gevolg? Je focus verdwijnt als sneeuw voor de zon.

Focus is geen aan -uitknop

Het is een subtiel samenspel tussen hersengebieden, neurotransmitters en energiehuishouding. Neurotransmitters zoals acetylcholine en dopamine spelen een grote rol: de één helpt ons scherpstellen en de ander zorgt voor motivatie en doorzettingsvermogen.

Afleiding is een herstelmechanisme

Je gedachten die afdwalen (mind-wandering) komt vaak voor bij gemakkelijke taken, repeterende taken of als de taak weinig betekenis heeft. Je brein heeft dan de ruimte over om aan andere dingen te denken en over te schakelen naar default mode network. Dit netwerk is betrokken bij zelfreflectie, toekomstplannen, herinneringen en fantaseren. Dit is geen fout van het systeem maar een ingebouwd mechanisme. Ons brein zoek naar herstel, zeker als het langere tijd op hoog niveau moet presteren.

En wist je dat er verschillende vormen van aandacht zijn?

Gerichte aandacht – je focust op één ding en sluit al het andere uit.

• Volgehouden aandacht – je blijft bij je taak, ook als het lang duurt.
• Wisselende aandacht – je schakelt tussen taken.
• Verdeelde aandacht – je doet meerdere dingen tegelijk (maar eerlijk: dat werkt meestal niet zo goed als we denken).

Word je snel afgeleid? Dan is dat geen teken dat er iets mis is met jou. Het betekent meestal dat je brein overbelast is. En in een wereld van constante prikkels is dat volkomen logisch.

Het goede nieuws? Je kunt jouw focus trainen – net zoals een spier.

Zo train je je brein om beter te focussen – 7 simpele tips

1. Begin met beweging
Een wandeling, een rondje op de fiets of een paar stretches in de ochtend: het stimuleert je bloedsomloop en maakt je brein wakker. Kleine inspanning, groot effect.

2. Eet zoals je denkt – slim en voedzaam
Je hersenen hebben brandstof nodig. Denk aan omega-3, B-vitamines en antioxidanten. Je vindt ze in vis, noten, zaden, groenten en fruit. Hoe puurder je eet, hoe helderder je hoofd.

3. Plan je dag op je energiemomenten
Ben jij 's ochtends op je scherpst? Of juist na de lunch? Doe de dingen die concentratie vragen wanneer jouw brein op volle toeren draait.

4. Slaap jezelf scherp
Slaap is geen luxe – het is herstel voor je hersenen. Na een goede nacht kun je beter nadenken, focussen én beslissen. Kortom: je presteert beter.

5. Elimineer ruis

Meldingen, geluiden, openstaande tabbladen... Je brein raakt overprikkeld. Creëer een stille werkplek, zet je telefoon op stil en kies bewust voor minder afleiding.

6. Houd het simpel: één ding tegelijk
Multitasking kost meer energie dan je denkt. Richt je op één taak, maak die af en ga dan pas naar de volgende. Zo blijf je in flow.

7. Werk in een vast ritme
Start je dag op een herkenbaar moment en pak je belangrijkste taak als eerste. Je brein houdt van voorspelbaarheid – dat geeft rust én focus.

Wil jij je focus verbeteren? Leer herkennen wat jouw brein nodig heeft. Begin met één kleine verandering – en merk hoeveel verschil het maakt.